Korzyści z Wspólnej Polityki Rolnej dla polskiego rolnictwa

Wstępując do UE w 2004 roku, Polska skorzystała z najbardziej rozbudowanego instrumentarium tej polityki od początków jej istnienia. Dotyczy to m.in. możliwości uzyskania znacznego wsparcia dla rolnictwa strukturalnie rozdrobnionego, jakim jest rolnictwo w naszym kraju. Najważniejsze korzyści z członkostwa w UE dla polskich rolników, gospodarki żywnościowej i obszarów wiejskich ująć można następująco:

źródło: https://www.freepik.com/free-photo/macro-shot-financial-concept_3740570.htm#query=economic%20market&position=9
  • Pojawiła się możliwość skorzystania na zasadach dość uproszczonych z płatności bezpośrednich dla ponad 80% rolników (1,3 mln gospodarstw), z których ponad 600 tys. nie produkuje prawie niczego na rynek. Są to więc w znacznym zakresie płatności mające charakter socjalny. Płatności te w przeliczeniu na hektar użytków rolnych wynoszą obecnie nieco powyżej 200 euro i stanowią średnio około 50% dochodów gospodarstw w Polsce. Są one transferowane corocznie do gospodarstw rolnych, przy spełnieniu określonych, stosunkowo łagodnych warunków, niezależnie od ich sytuacji produkcyjno-ekonomicznej. Łatwo sobie wyobrazić, jaka byłaby sytuacja dochodowa rolników w latach charakteryzujących się niekorzystnymi warunkami przyrodniczymi i rynkowymi produkcji, takimi chociażby jak w 2018 roku (dotkliwa susza), gdyby nie stabilne płatności bezpośrednie zasilające corocznie budżet gospodarstw rolnych.
  • Rolnicy mogą też korzystać z innych rodzajów płatności unijnych, zawartych w II filarze WPR, takich jak programy rolno-środowiskowe, wsparcie dla młodych rolników, dofinansowanie inwestycji rolniczych czy specjalny program dla małych gospodarstw.
  • W II filarze WPR znajdują się ponadto instrumenty wspierające rozwój obszarów wiejskich, co ma duże znaczenie nie tylko dla rolników, lecz także dla mieszkańców wsi.
  • Istotne znaczenie dla rolników ma stabilizacja polityki rolnej, bardzo zmiennej i nieprzewidywalnej przed 2004 rokiem. UE stosuje siedmioletnie okresy programowania i finansowania polityk wspólnotowych, rolnicy wiedzą więc, czego oczekiwać od polityki rolnej w ich ramach.
  • Od 2004 roku Polska uzyskała nieograniczony dostęp do jednolitego rynku europejskiego, z czego skorzystały bardzo wydatnie podmioty sektora rolno-spożywczego, w tym rolnicy, zakłady przetwórcze i dystrybutorzy polskiej żywności. Trzeba pamiętać, że od 1991 aż do 2002 roku Polska była importerem netto produktów rolno-żywnościowych (więcej sprowadzaliśmy ich z zagranicy niż eksportowaliśmy). Od 2003 roku szybko rośnie eksport polskiej żywności, a w 2017 roku dodatni bilans obrotów produktami rolno-spożywczymi przekroczył 7 mld euro. W rozwoju tej części polskiej gospodarki i poprawie bilansu obrotów duże znaczenie miał napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych do naszego kraju. Według stanu na koniec 2016 roku do Polski (do całej gospodarki) napłynęły bezpośrednie inwestycje zagraniczne o wartości ponad 778 mld złotych, co oznacza trzykrotny wzrost w odniesieniu do roku 2004. Ponad 80% polskiego eksportu rolno-spożywczego jest lokowane na rynkach krajów unijnych.
  • Poza korzyściami handlowymi, które mają szczególne znaczenie w procesie integracji europejskiej, Polska jest największym w UE beneficjentem przepływów między budżetem unijnym i naszym krajem. Średnioroczne saldo rozliczeń z okresu 2014–2016 wyniosło ponad 10 mld euro. W latach 2004–2017 w ramach programów współfinansowanych przez UE Polska otrzymała z unijnego budżetu łącznie ponad 147 mld euro, z czego blisko jedną trzecią stanowią środki finansowe przekazywane w ramach WPR (47 mld euro) na projekty zrealizowane w sektorze rolno-spożywczym oraz na obszarach wiejskich.

Jak więc widać, dzięki członkostwu w UE i możliwości skorzystania z dobrodziejstw jednolitego rynku europejskiego, a także licznych form wsparcia zawartych we wspólnej polityce rolnej, polscy rolnicy oraz wielu mieszkańców wsi mogli wydatnie poprawić swoją sytuację dochodową, warunki gospodarowania, a także warunki życia. W latach 2004–2017 dochody mieszkańców wsi rosły szybciej niż w miastach, a dystanse rozwojowe między miastem a wsią znacznie się zmniejszyły. Podobnie było w większości innych krajów europejskich.

W 2016 roku w porównaniu z rokiem 2005 rozporządzalny dochód w przeliczeniu na osobę wzrósł na obszarach wiejskich o 64%, natomiast w miastach dużych o 28%, a w mniejszych o 21%. Rolnicy i mieszkańcy wsi skorzystali także z innych programów unijnych, w tym związanych z realizacją polityki spójności. Jednym z nich był specjalny program nakierowany na wsparcie rozwoju pięciu najuboższych regionów Polski wschodniej. Dzięki dużym środkom skierowanym do rolników w ramach WPR poprawiły się nie tylko ich sytuacja dochodowa i możliwości rozwoju, lecz także pozycja w społeczeństwie i prestiż.

Źródło zdjęcia: Julien Tromeur z Pixabay

Jak Ci się podobał artykuł?
Skomentuj

Strona wykorzystuje pliki cookies.

Informujemy, że stosujemy pliki cookies – w celach statystycznych, reklamowych oraz przystosowania serwisu do indywidualnych potrzeb użytkowników. Są one zapisywane w Państwa urządzeniu końcowym. Można zablokować zapisywanie cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki internetowej. Więcej informacji na ten temat – Polityka Prywatności.